Để đánh giá và lựa chọn được một loại cổ phiếu có khả năng sinh lời tốt, các nhà đầu tư thường phải sử dụng rất nhiều chỉ số khác nhau. Một trong những chỉ số đó là YOY. Vậy chỉ số YOY là gì? Cách tính chỉ số YOY như thế nào? Mọi thắc mắc về loại chỉ số này sẽ được chúng tôi giải đáp chi tiết ở bài viết dưới đây.
Chỉ số YOY là gì?
Chỉ số YOY là một chỉ số thường được sử dụng trong lĩnh vực tài chính chứng khoán. Được biết, YOY ở đây là từ viết tắt của Year Over Year và được tính toán nhằm so sánh kết quả tài chính của doanh nghiệp trong cùng một khoảng thời gian (Ở thời điểm hiện tại và quá khứ).
Nhiều người nói rằng YOY chính là chỉ số tăng trưởng của một nền kinh tế. Bởi với chỉ số này, ta có thể thấy được công ty hay thậm chí là nền kinh tế của một quốc gia đang ở mức tăng trưởng hay đi xuống.
Ví dụ: Trong bản báo cáo tài chính của tập đoàn X quý I năm 2021, chỉ số YOY ở năm nay cao hơn YOY của quý I năm 2020. Điều này có nghĩa là tập đoàn đang có mức tăng trưởng tốt và hoạt động kinh doanh đem lại hiệu quả tích cực.
Trong chứng khoán, YOY nghĩa là gì?
Nếu đã hiểu rõ chỉ số YOY là gì thì chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu xem chỉ số YOY trong chứng khoán là gì nhé.
Trong lĩnh vực chứng khoán thì chỉ số YOY có ý nghĩa là hiệu suất cổ phiếu trên sàn. Hoặc bạn có thể hiểu đơn giản hơn đó là hiệu suất cổ phiếu trên sàn theo quý/năm. Tuy nhiên, khi áp dụng chỉ số YOY vào thị trường chứng khoán thì kết quả của YOY chỉ mang tính chất tương đối. Bạn không thể dựa vào YOY để đánh giá vấn đề. Thậm chí, đã xảy ra rất nhiều trường hợp chỉ số YOY đi ngược với các chỉ số thông báo và gây bối rối cho các nhà đầu tư.
Do đó, thay vì sử dụng chỉ số YOY, các nhà đầu tư lại sử dụng chỉ số QOQ để đánh giá và so sánh kết quả kinh doanh.
Chỉ số YOY biểu hiện tốt nhất khi được sử dụng để so sánh lợi nhuận ròng và thu thập lãi ròng. Nếu muốn sử dụng chỉ số YOY hiệu quả hơn trong lĩnh vực tài chính chứng khoán thì các nhà đầu tư nên kết hợp với chỉ số QOQ nhé.
Tăng trưởng YOY là gì?
Như các bạn đã được tìm hiểu ở phần YOY là gì, chỉ số YOY thường được tính toán để so sánh kết quả hoạt động kinh doanh trong một khoảng thời gian. Chỉ số YOY càng cao thì càng thể hiện rằng doanh nghiệp làm ăn rất tốt.
Do đó, các nhà kinh doanh đều muốn tăng trưởng YOY để thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư và làm đẹp bản báo cáo tài chính của công ty mình.
3 thông tin quan trọng cần nắm rõ về chỉ số YOY
Chúng tôi đã giúp các bạn nắm rõ được những thông tin tổng quan về chỉ số YOY. Để hiểu sâu hơn về YOY thì các bạn cần phải biết về 3 thông tin mà chúng tôi đề cập dưới đây.
Đặc trưng của chỉ số YOY là gì?
YOY là một thuật ngữ thường xuyên được sử dụng trong các bản báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Điều đặc biệt về YOY đó là cách tính của chỉ số này có thể áp dụng cho tất cả các ngành nghề, lĩnh vực ở quy mô từ nhỏ tới lớn.
Nắm rõ được chỉ số YOY, bạn sẽ có cái nhìn tổng quan về tình hình kinh doanh hay hiệu quả từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định. Từ đó, các nhà đầu tư có thể đánh giá được các yếu tố có thể gây ảnh hưởng trực tiếp tới mức độ tăng trưởng của doanh nghiệp.
Ý nghĩa của chỉ số YOY
Chỉ số YOY có thể được áp dụng cho nhiều ngành nghề và lĩnh vực khác nhau. Chính vì thế, chúng có vai trò cực kỳ quan trọng, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh doanh. Nhờ có chỉ số YOY mà các nhà đầu tư khi đọc báo cáo tài chính có thể hình dung và đánh giá được nhiều điều từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Chưa kể, YOY còn có giúp cho chủ doanh nghiệp, các nhà đầu tư biết được tình hình kinh doanh của doanh nghiệp đang như thế nào. Từ đó đưa ra những chiến lược hiệu quả để làm tăng trưởng YOY.
Không chỉ thế, chỉ số YOY còn hỗ trợ nhà đầu tư trong việc đánh giá hiệu suất tài chính hay lợi nhuận kinh doanh của công ty đang trong tình huống xấu hay tốt. Chỉ với những điều này, chúng ta có thể thấy rằng chỉ số YOY quan trọng như thế nào.
Cách tính chỉ số YOY
Nếu như bạn đã hiểu rõ ý nghĩa của chỉ số YOY là gì thì việc tiếp theo mà bạn cần để ý tới đó là cách tính chỉ số này như thế nào. Thật ra, để tính được YOY rất đơn giản. Bạn không cần sử dụng máy tính mà vẫn có thể tính toán một cách hoàn hảo với chỉ số YOY. Cụ thể, bạn chỉ cần thực hiện 3 bước cơ bản như sau:
- Bước 1: Lấy số liệu về doanh thu của năm nay trừ đi doanh thu của năm ngoái để thấy được sự chênh lệch của cả 2 năm. Kết quả cho ra sẽ giúp chúng ta thấy doanh nghiệp đang tăng trưởng hay tụt dốc
- Bước 2: Lấy kết quả của bước 1 chia cho doanh thu của doanh nghiệp vào năm ngoái để biết được tốc độ tăng trưởng của năm nay như thế nào
- Bước 3: Từ kết quả của bước 2 bạn hãy nhân thêm 100% để ra tỷ lệ phần trăm nhé. Và tỷ lệ đó chính là chỉ số YOY mà bạn cần tìm
Để hiểu rõ hơn cách tính này, các bạn có thể tham khảo ví dụ sau đây:
Vào quý I của năm 2019, doanh nghiệp P có tổng doanh thu là 300 tỷ đồng. Một năm sau đó, (quý I của năm 2020), doanh nghiệp P thu về 400 tỷ đồng. Từ các dữ liệu trên, ta có thể tính được sự chênh lệch giữa năm 2020 và 2019 là 100 tỷ đồng.
Áp dụng công thức tính chỉ số YOY được đưa ra ở trên, ta sẽ tính được như sau:
100 : 300 = 0,33 -> 0.33 x 100% = 33%
Lợi ích và hạn chế khi so sánh chỉ số YOY
Cũng như bao chỉ số được sử dụng để đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, YOY cũng có những lợi ích và hạn chế riêng. Nếu bạn muốn biết lợi ích và hạn chế khi so sánh chỉ số YOY là gì thì hãy chú ý những thông tin chúng tôi đề cập ở tại đây nhé.
Lợi ích
Chỉ số YOY là một chỉ số quan trọng và giúp cho các nhà đầu tư đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp hiệu quả hơn. Ngoài lợi ích đó, chỉ số YOY còn mang lại nhiều điều khác như sau:
- Giúp doanh nghiệp nắm rõ được tình hình kinh doanh và đưa ra chiến lược hiệu quả hơn nếu như kết quả hoạt động không tốt.
- Khi so sánh chỉ số YOY của các doanh nghiệp cùng lĩnh vực với nhau thì bạn sẽ biết được vị trí của doanh nghiệp bạn định đầu tư đang đứng ở đâu trên thị trường.
- Phân tích kỹ càng chỉ số YOY và kết hợp chúng với các chỉ số khác sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn hơn.
- Chỉ số YOY giúp bạn rút ngắn thời gian phân tích và đánh giá mức độ tăng trưởng của doanh nghiệp.
- Công thức tính chỉ số YOY đơn giản mà không cần sử dụng tới máy tính để giải quyết nên hỗ trợ tối đa cho công việc phân tích của các nhà đầu tư.
Hạn chế
Bên cạnh việc mang lại những lợi ích thì chỉ số YOY vẫn còn mặt hạn chế như sau:
- Nếu doanh nghiệp có khoảng thời gian tăng trưởng âm thì kết quả của chỉ số YOY chỉ là vô nghĩa.
- Nhà đầu tư nếu quá để ý tới việc tính toán chỉ số YOY theo năm thì sẽ không thể biết được các biến động xảy ra theo quý hoặc tháng.
- Chỉ số YOY cung cấp rất ít thông tin và hầu hết các thông tin đó đều mang tính chất tổng quát.
Như vậy là chúng tôi đã tóm tắt toàn bộ kiến thức liên quan tới chỉ số YOY cho các bạn trong bài viết ngày hôm nay. Mong rằng các bạn đã được YOY là gì và có thể tự tin áp dụng chỉ số này vào việc phân tích trong tương lai. Nếu bạn có nhu cầu tìm hiểu thêm về nhiều chỉ số tài chính khác thì hãy quay trở lại với chúng tôi vào các bài viết sau nhé.