Mô hình Con bướm – Butterfly pattern có lẽ chưa thực sự quen thuộc với nhiều nhà giao dịch. Tuy nhiên mô hình giá này vẫn thường xuyên xuất hiện cung cấp tín hiệu hữu ích cho trader. Dựa vào đó, trader có thể đoán định xu hướng, lên kế hoạch đặt lệnh đón trước xu thế. Vậy giao dịch với mô hình con bướm có khó không?
Mô hình Con bướm – Butterfly pattern là gì?
Mô hình Con bướm – Butterfly pattern nằm trong nhóm các mô hình động vật Harmonic. Chính Bryce Gilmore là người đã đề xuất mô hình này. Sau đó nó được hoàn thiện bởi nhà nghiên cứu Scott Carney.
Butterfly pattern xây dựng cho nền tảng của mô hình Harmonic nguyên thủy, hay chính xác hơn phải là mô hình Gartley phát triển bởi Harold M. Gartley. Bởi hình dáng đặc biệt tương tự như 2 cánh của con bướm khi nối 5 điểm lại với nhau nên người còn gọi biến thể của Gartley là mô hình con bướm.
Nhà giao dịch chắc chắn sẽ phấn khích hơn khi bắt gặp mô hình con bướm trên biểu đồ giá. Vì vị trí hình thành Butterfly pattern tương đối đẹp. Theo đó, giá mua ở mức thấp hơn trong khi giá bán lại cao hơn. Nó cung cấp có thể áp dụng trên vô số loại hình tài sản và khung thời gian giao dịch
Đặc điểm nhận dạng và phân loại mô hình con bướm
Butterfly có rất nhiều điểm tương đồng với một mô hình giá khác trong nhóm Harmonic. Vì thế nếu không muốn bị nhầm lẫn, bạn cần nắm rõ những đặc điểm cơ bản của dạng mô hình này.
Đặc điểm nhận dạng
Butterfly cũng được cấu thành từ 5 điểm, tương ứng với 4 đợt sóng cho biết hướng dịch chuyển của giá cả. Trong số này có 2 sóng chính đại diện cho xu hướng chủ đạo của thị trường (sóng XA và sóng BC). Hai sóng còn lại chỉ đóng vai trò như các đợt điều chỉnh. Đến khi mô hình hoàn thành, thị trường có thể đi theo xu hướng chính.
Đường xu hướng XA trong mô hình không áp dụng quy tắc đặc biệt nào về tỷ lệ Fibonacci. Tuy nhiên, nó hình thành đầu tiên trong mô hình và quyết định đến tỷ lệ của các đợt sóng khác.
- Đoạn điều chỉnh AB có mức thoái lui là 0.786 so với đoạn xu hướng khởi đầu XA.
- Đoạn điều chỉnh giá PC có mức thoái lui sóng khoảng từ 0.382 – 0.886 so với đoạn điều chỉnh giá AB.
- Đoạn điều chỉnh mở rộng CD có tỉ lệ Fibonacci từ 1.618 – 2.618 so với đoạn điều chỉnh giá AB. Song song với đó mức thoái lui sẽ đạt từ 1.27 – 1.618 so với đoạn khởi đầu xu hướng XA.
Khi mô hình giá hoàn tất, thị trường sẽ đi theo xu hướng của đợt sóng XA ban đầu. Có nghĩa nếu như XA tăng thì thi thị trường vẫn tiếp tục tăng phim mô hình chính thức có hiệu lực, và ngược lại.
Phân loại mô hình
Giống như hầu hết những mô hình giá khác, Butterfly pattern cũng phân loại thành hai loại chính. Bao gồm mô hình tăng giá và giảm giá.
Mô hình con bướm tăng giá
Đây là mô hình khởi đầu từ một xu hướng tăng giá. Kết thúc tại điểm D cũng là đáy giảm giá, sau đó giá lại bật tăng đi theo xu hướng ban đầu.
- Một đợt sóng tăng giá đã khởi đầu cho mô hình, giá từ đáy X đã tăng lên đỉnh A.
- Tiếp đó, giá từ đỉnh A lại bị điều chỉnh giảm xuống đáy B, tạo thành đợt sóng giảm giá BC.
- Giá từ đỉnh C điều chỉnh tăng vào thiết lập đáy D, hình thành đợt sóng giảm giá CD.
Mô hình Butterfly chỉ được xem là đã hoàn thành khi điểm D xuất hiện, đồng thời đảm bảo đáp ứng điều kiện về tỷ lệ Fibonacci. Đây là thời cơ lý tưởng để nhà giao dịch đặt lệnh mua vào vì sao đó giá có thể sẽ tăng cao.
Mô hình con bướm giảm giá
Mô hình Butterfly giảm giá bắt đầu hình thành từ một xu hướng giảm. Kết thúc bằng một xu hướng tăng giá, sau đó thị trường lại quay đầu giảm đi theo xu hướng ban đầu.
- Đoạn xu hướng giảm giá XA đã khởi đầu cho mô hình.
- Không lâu sau đó, giá từ đáy A lại tăng lên đỉnh B, đây là một đợt điều chỉnh tăng giá hình thành đợt sóng AB.
- Tiếp đến, giá vừa tạo được từ đỉnh B lại giảm xuống đáy C, tạo ra một đợt sóng giảm giá.
- Giá từ vị trí đáy C lại tăng vọt thiết lập đỉnh D, cao hơn cả tính X đã hình thành đầu tiên trong mô hình.
Điểm D xuất hiện có nghĩa mô hình đã hoàn tất. Thị trường sau khi đạt đỉnh D sẽ bắt đầu quay đầu giảm giá, lệnh bán ra lúc này là hợp lý nhất.
Hướng dẫn từng bước giao dịch với mô hình Butterfly
Giao dịch với mô hình Butterfly diễn ra theo 3 bước cơ bản. Đầu tiên bạn sẽ cần nhận diện mô hình, đo lượng tỉ lệ Fibonacci. Sau đó, tiến hành vào lệnh.
Bước 1: Nhận diện mô hình
Trong bước nhận diện, trader chỉ cần quan sát bằng mắt thường là đã dễ dàng biết một mô hình giảm giá nào đó có phải Butterfly hay không. Mô hình Butterfly thường có hình dạng hình chữ M hoặc W.
- Mô hình Butterfly tăng giá (hình chữ M): Đỉnh C luôn thấp hơn đỉnh A, đáy D thấp hơn đáy X.
- Mô hình Butterfly giảm giá (hình chữ W): Đáy C luôn cao hơn đáy A, đỉnh D cao hơn đỉnh X.
Đó là cách nhận diện mô hình Butterfly bằng mắt thường. Còn nếu muốn chính xác hơn, bạn cần đo lượng tỉ lệ Fibonacci trên từng đợt sóng xu hướng trong mô hình.
Bước 2: Tính toán tỷ lệ Fibonacci
Sử dụng bộ đôi công cụ FR và FE để đo đạc tỷ lệ Fibonacci giữa từng đợt sóng xuất hiện trong mô hình giá Butterfly.
Trong đó, công cụ FR sẽ sử dụng để tính toán mức tỷ lệ thoái lui của đoạn sóng AB so với đoạn xu hướng khởi đầu XA. Tỷ lệ Fibonacci đầu tiên phải đạt 0.786 hoặc gần bằng thì mô hình mới có điều kiện hình thành. Còn nếu không bằng hoặc xấp xỉ tỷ lệ trên, bạn không cần phải tiếp tục đo. Vì khi đó, mô hình không thể đủ điều kiện để hoàn thành. Trường hợp mức thoái lui nằm trong khoảng từ 0.382 đến 0.618 có nghĩa đây là mô hình con cua chứ không phải Butterfly nữa.
Tiếp theo, sử dụng công cụ FR để tính toán mức thoái lui của đoạn điều chỉnh giá BC so với đoạn điều chỉnh giá AB. Mức mở rộng hợp lệ thường rơi vào khoảng từ 0.382 – 0.886.
Sau đã xác định xong tỷ lệ thoái lui và mở rộng của đoạn AB, bạn hãy tiếp tục đo đạc tỷ lệ mở rộng của đoạn điều chỉnh CD so với đoạn AB. Mức tỷ lệ này phải nằm trong khoảng 1.618 – 2.618. Trường hợp BC thoái lui đạt 0.382, mức thoái lui của CD bắt buộc phải đạt 1.618, đồng thời nếu đoạn BC thoái lui đến tỷ lệ 0.886, đoạn điều chỉnh CD lúc này cũng phải mở rộng đến ngưỡng 2.618. Như vậy, tỷ lệ giữa 2 đoạn điều chỉnh phải tăng giảm tương ứng thì mô hình Butterfly mới được tạo thành.
Bước 3: Tiến hành vào lệnh giao dịch
Khi tỷ lệ Fibonacci hoàn toàn thỏa mãn mô hình Butterfly, việc tiếp theo bạn cần làm là tiến hành đặt lệnh giao dịch.
Bắt đầu vào lệnh – entry
Trong mọi mô hình giá Harmonic kể cả Butterfly, nếu muốn chắc chắn thì bạn nên đợi mô hình hoàn tất rồi mới bắt đầu đặt lệnh giao dịch. Theo đó, lệnh luôn đặt tại điểm D. Đặt lệnh mua với mô hình Butterfly tăng giá và lệnh bán với mô hình Butterfly giảm giá.
Mặt khác, bạn có thể chọn chờ đợi đến khi có từ 1 – 2 cây nến để biết chính xác mô hình đã được xác nhận. Tiếp đến là hãy tiến hành vào lệnh. Cẩn thận hơn, bạn hãy kết hợp thêm một số công cụ chỉ vào khác để nhận diện tín hiệu giao dịch.
Đặt lệnh cắt lỗ – stop loss
Đối với mọi giao dịch trên bất kỳ mô hình giá nào, bạn cũng hãy nên thiết lập lệnh giao dịch. Nó giống như công cụ giảm rủi ro xuống mức thấp nhất.
Với mô hình Butterfly tăng giá, lệnh cắt lỗ nên đặt tại vị trí phía dưới đáy D một chút. Còn nếu là mô hình Butterfly giảm giá, lệnh cắt lỗ có thể đặt phía trên điểm D. Vì nếu như giá chạm đến mức cắt lỗ này có nghĩa mô hình không còn hiệu lực, nó đã bị phá vỡ.
Đặt lệnh chốt lời – take profit
Nếu bắt gặp mô hình Butterfly trên biểu đồ giá, trader luôn có nhiều lựa chọn để chốt lời. Đó có thể là tại điểm A hoặc vị trí thoái lui 1.618 thuộc đoạn CD (tạm đặt là điểm E).
Thế nhưng bạn nên nhớ rằng Butterfly là một trong những mô hình giá hết sức tiềm năng. Mô hình này thường xuất hiện trong giai đoạn sớm nhất của một xu hướng. Như vậy ngay sau khi hình thành điểm D, giá có khả năng bứt phá cực mạnh.
Bên cạnh đó, Butterfly cũng có khả năng có mặt tại thời kỳ cuối của một xu hướng. Có nghĩa khi điểm D xuất hiện, thị trường sẽ diễn ra một cuộc đảo chiều giá. Đáy là thời cơ lý tưởng để bạn thiết lập lệnh mua vào hoặc bán ra.
Ngay khi giá mục tiêu đã đạt giá tại điểm A, bạn nên đóng ½ khối lệnh. Tiếp đó, bạn cần di chuyển lệnh dừng lỗ đến điểm giá cao nhất của mô hình tăng hoặc thấp nhất của mô hình giảm. Với chiến lược chốt lời này, trader luôn có lợi nhuận nhất định, giảm bớt rủi ro nếu như thị trường diễn biến không theo mong muốn.
Ví dụ về cách giao dịch với mô hình Butterfly
Để hiểu hơn về phương pháp giao dịch với mô hình Butterfly, bạn hãy theo dõi minh họa trong 2 ví dụ sau đây.
Giao dịch với mô hình Butterfly tăng giá
Theo như hình minh họa dễ dàng thấy rằng một mô hình giá Butterfly đã xuất hiện trên biểu đồ giá. Cụ thể đây là cặp giao dịch EUR / USD trên khung Time Frame H4. Tỷ lệ Fibonacci trong mô hình đã được xác định khá chi tiết.
- Mức thoái lui của đoạn điều chỉnh AB so với đoạn xu hướng XA đã đạt tỷ lệ 0.786.
- Mức thoái lui của đoạn điều chỉnh BC so với đoạn điều chỉnh AB đạt 0.386 (nằm trong khoảng 0.382 – 0.886)
- Mức mở rộng của đoạn điều chỉnh CD so với đoạn AB đạt 1.886 (nằm trong khoảng 1.618 – 2.618).
- Mức thoái lui của CD so với đoạn XA đã đạt 1.618.
Tất cả điều kiện vừa nêu hoàn toàn đủ để mô hình giá con bướm – butterfly hình thành. Lệnh giao dịch có thể thiết lập như sau.
- Đặt lệnh mua vào tại điểm D khi tại đây có mặt một cây nến pin bar.
- Lệnh cắt lỗ nên đặt ở vị trí dưới điểm D, cách cây nến vừa xuất hiện một vài pip.
- Áp dụng chiến lược chốt lời từng phần. Đặt ½ khối lệnh tại mức giá thuộc điểm A. Tiếp theo hãy dịch chuyển khối lệnh còn lại tùy vào diễn biến giá thực tế
Giao dịch với mô hình Butterfly giảm giá
Tiếp tục với cặp giao dịch vàng và đô la XAU / USD theo dõi trên khung thời gian H1. Tỷ lệ Fibonacci đã được đo đạc kỹ lưỡng.
- Đoạn điều chỉnh AB thoái lui gần bằng 0.786 so với đoạn xu hướng XA, mức chênh lệch không quá lớn.
- Đoạn điều chỉnh BC cũng thoái lui gần bằng 0.5 so với đoạn AB.
- Đoạn điều chỉnh CD đã mở rộng gần bằng mức 1.618 so với đoạn điều chỉnh AB, đồng thời thoái lui về mức 1.618 so với đoạn xu hướng XA.
Tất cả những tỷ lệ trên đã hoàn thành thỏa mãn điều kiện để mô hình giá con bướm hình thành tăng giá. Cách thức giao dịch gần tương tự như mô hình giảm giá.
- Tại điểm D, bạn hãy vào lệnh bán vì đơn giản giá đã đạt đỉnh và có khả năng quay đầu giảm.
- Đặt lệnh cắt lỗ cách điểm D khoảng vài pip.
- Tiến hành chốt lời theo kiểu từng phần hoặc toàn phần. Khi giá vươn lên mức giá bằng đỉnh thì hãy chốt lời ngay. Dịch chuyển lệnh cắt đến vị trí cao nhất. Nếu như giá vẫn tiếp tục giảm, bạn hãy tiếp tục dời lệnh chốt lỗ.
Nhìn chung, cách giao dịch với mô hình giá Butterfly sẽ thay đổi tùy theo phong cách và chiến lược của mỗi trader. Nếu như đã nhận diện đúng mô hình, bạn hãy thử áp dụng theo cách hướng dẫn trên.
Tổng kết
Mô hình con bướm – butterfly pattern là một trong 6 mô hình cơ bản trong nhóm Harmonic. Mô hình này xuất hiện tương đối thường xuyên, nếu nhận diện chính xác nó có thể mở ra cơ hội giao dịch kiếm lời hấp dẫn cho các trader. Hy vọng bài viết trên đây đã cung cấp đến bạn kiến thức cần thiết về một mô hình giá khá thú vị trong nhóm Harmonic!